Một Vài Kỷ Niệm Với Nguyễn Tất Nhiên

 

Bài nhạc " Thà Như Giọt Mưa " do Phạm Duy phổ theo bài thơ của thi sỹ Nguyễn Tất Nhiên đă được hát bởi ba ca sỹ trong ba chương tŕnh ca nhạc trong ba weekends liên tiếp tại San Jose, bắc California.

Ca sỹ Diễm Liên hát bài này trong chương tŕnh văn nghệ chủ đề  " Hội Ngộ Cựu Sinh Viên " tại thính đường trường Foothill College vào ngày chủ nhật 16 tháng 3 do cơ quan IRCC Dân Sinh tổ chức.

Ca sỹ Bằng Kiều hát bài này trong buổi văn nghệ "Hát Cho Tuổi Thơ", một chương tŕnh văn nghệ gây quỹ cho trẻ em nghèo ở VN cuả hội từ thiện ICAN tổ chức tại rạp California Theater vào ngày thứ bảy 22 tháng 3.

Và thứ bảy vưà rồi, ngày 29/3 tại Campbell Heritage Theater, t́nh cờ nam ca sỹ Vũ Khanh cũng ca bài " Thà Như Giọt Mưa " sau khi ông tâm sự với khán thính giả là ông và Nguyễn Tất Nhiên có ngồi nói chuyện với nhau nhiều về sự hạnh phúc trong cuộc đời....Đây là buổi văn nghệ do ca sỹ Ý Lan và Sweet Dreams tổ chức.

Trong ba chương tŕnh th́ chương tŕnh " Hội Ngộ Sinh Viên " là có nhiều bài nhạc mà ta đă nghe từ hồi c̣n đi học trước 1975....do phần đông các ca sỹ tài tử , những vị đă một thời là sinh viên học sinh trình bày, chương trình này còn có sự góp mặt của cặp ca nhạc sỹ Tú Minh và Trần Quảng Nam.

Bài " Thà Như Giọt Mưa " là bài nhạc ra đời vào đầu thập niên 70, mà học sinh chúng ta không mấy người không biết.

Nhớ lại thuở đó, đi học buổi sáng, buổi chiều đám bạn chúng tôi năm ba đưá cứ hẹn nhau tới quán Chiều , quán nằm khoảng giưă ngă ba Ông Tạ và ngă tư Bảy Hiền , ngồi uống cà phê và nghe nhạc, bàn chuyện học hành thi cử.

Quán Chiều có cái vườn khá rộng, anh em thường ngồi dưới các tàn cây và nghe Duy Quang hát Thà Như Giọt Mưa, Em Hiền Như Ma Soeur, Elvis Phương với Tôi Muốn, Mặt Trời Đen, Christophe với Oh Mon Amour, Mal, Main Dans La Main......

Thuở học sinh đó, nghe các bài nhạc phổ thơ cuả thi sỹ Nguyễn Tất Nhiên, tôi rất thán phục thi tài người thi sỹ trẻ nàỵ Cách dùng chữ và ư tưởng cuả từng bài thơ thật mới lạ khi so sánh vó'i các nhà văn nhà thơ đương thời.

Sau năm 1975, thời cuộc thay đổi, không c̣n được nghe lại những bài nhạc dễ thương và sâu đậm t́nh tự học tṛ như những bài t́nh ca cuả Lê Uyên Phương hay là những bài nhạc dễ thương phổ thơ cuả Nguyễn Tất Nhiên nưă.

Cho nên khi ở Huê Kỳ vào khoảng năm 1985 hay 86, khi nghe nói nhà thơ Nguyễn Tất Nhiên sẽ ra mắt tập thơ cuả ông tại quán cà phê Văn tại San Jose, tôi chuẩn bị đi ngaỵ Quán cà phê Văn lúc đó do Trần Quảng Nam trông coi, bên ngoài quán cà phê là tiệm video cũng cuả Trần Quảng Nam, mỗi lần ghé San Jose là tôi ăn dầm nằm dề ở đây nên coi như được xem các chương tŕnh văn nghệ nhạc sống cuối tuần ở quán Văn. Tại đây, lần đầu tiên, tôi được nhìn và nghe các ca sỹ nổi tiếng một thời trình diễn như Lê Uyên Phương, Julie Quang, Khánh Ly.v.v...

Nguyễn Tất Nhiên chọn quán cà phê để ra mát sách cũng là chuyện hợp lư thôị.  Tối hôm đó tôi thấy NTNhiên và người vợ đến sớm, NTNhiên c̣n rất trẻ, người dong dỏng cao và ra dáng thư sinh, người vợ có khuôn mặt thật xinh xắn, co' mái tóc nh́n hơi giống cô giáo Lưu Thị Lệ.

Tôi thấy người vợ trên tay cầm các cuốn thơ, rất bặt thiệp vui vẻ đón khách từ ngoài cưả vào, trong lúc đó th́ NTNhiên ngồi trong quán cà phê, tṛ chuyện với bạn bè hay với các văn nghệ sỹ khác, trong số này phải kể  là có ca sỹ Nhật Hạ. Quán Văn là quán phát sinh ra nhiều ca sỹ nổi tiếng sau này, trong số có Tuấn Vũ và Nhật Hạ.

Sau đó Trần Quảng Nam và tôi có dịp đi theo NTNhiên về nam Cali chơi, lúc đó hai vợ chồng NTNhiên cùng hai con nhỏ ở trên lầu hai trong một khu apartment. NTNhiên thỉnh thoảng cũng cầm đờn guitar soạn nhạc, đời sống hai vợ chồng có vẻ hạnh phúc vui tươi.

Ngày hôm sau th́ tôi co’ rủ vợ chồng NTNhiên và người em trai cuả Nhiên đi Disneyland chơi.

 

Nguyễn Tất Nhiên quay lưng, người em và vợ con ....tại Disneyland


Bẵng đi một thời gian , khoảng năm 90 hay 91, nghe tin NTNhiên dọn lên San Jose và đang tá tu’c tại khu làm việc của Trần Quảng Nam. Trần Quảng Nam lu’c đo’ không c̣n làm cà phê và tiệm video nưă, mà mở “trung tâm âm nhạc” để dạy nhạc và làm pḥng thâu âm.

Thời gian đó sau khi đi làm về mỗi chiều tôi đều ghé Nam chơi, cà phê cà pháo ta’n do’c. Gặp NTNhiên, nghe TQNam no’i là người bạn cuả ḿnh lên đây ta’ tu’c, làm lại cuộc đời. Lên San Jose th́ Nhiên đă ở qua hai nhà cuả hai người bạn văn nghệ và một người đă cho Nhiên chiê’c xe cũ để  làm phương tiện di chuyển.

TQNam quan tâm t́m kiê’m việc làm cho Nhiên, c̣n tôi th́ nghĩ Nhiên là thi sỹ nên co’ nhu cầu về viê’t la’ch…nên co’ mang lại mâ’y chương tŕnh dạy đa’nh ma’y và gă‘n tiê’ng Việt nam cho Nhiên tập trên computer. Thời gian đo’ ngoài thị trường co’ một sô’ công việc về đa’nh ma’y tiê’ng Việt cho ca’c ta’c giả hay nhà in co’ sa’ch mang in hay để đăng ba’o. Thời gian đó, đánh máy có dấu tiếng Việt rất là nhiêu khê...

Cũng vào thời gian này nghe no’i vợ cũ cuả Nhiên đang sinh sô’ng tại thành phô’ Stockton, ca’ch San Jose khoảng tiê’ng rưỡi la’i xe. Thỉnh thoảng Nhiên co’ mượn phone cuả Nam để phone thăm hỏi hai đứa con.

Một buổi chiều về nhà đang chuẩn bị ăn cơm th́ Nam gọi tơ’i, nói là nhờ mày đi đo’n NTNhiên dùm, hỏi là đo’n ở đâu th́ Nam no’i xe cuả Nhiên bị chê’t ma’y trên xa lộ 101. Hôm đo’ NTNhiên đi lên chuà Kim Sơn ca’ch San Jose khoảng một tiê’ng. Nghe Nhiên no’i là muô’n lên chùa để xin vào chùa để ở hay là vào chùa đi tu gì đó.

Lu’c đo’ TQNam đang bận dạy nhạc nên tôi no’i để mày xong lơ’p nhạc đi rồi tao tơ’i đi luôn.

Hai thằng la’i về South 101, đi từ từ tơ’i khoảng gần exit vô chùa th́ thâ’y Nhiên đang đư’ng trươ’c một qua’n tạp hóa bên cạnh freewaỵ Tay Nhiên cầm lon bia, hỏi Nhiên xe đậu đâu rồi, th́ Nhiên chỉ đậ̣u bên kia đường kia kìa, gần ca’i ngă ba.

Lên xe Nam bảo Nhiên vâ’t lon bia đi, vì rất ngại nhỡ có cảnh sát hỏi thăm khi trong xe có bia, và chở Nhiên lại chỗ chiê’c xe hư đang đậu. Xuô’ng xe tôi giu’p Nhiên di chuyển đồ đạc cuả Nhiên từ trunk xe Nhiên qua xe cuả ḿnh, gia tài cuả Nhiên trong trunk thâ’y thảm thương qua’, một vài bộ quần a’o cũ, vài quyển sa’ch, nhưng co’ một thư’ mà tôi thật sự muô’n chảy nươ’c mă‘t, thùng ḿ go’i c̣n khoảng bảy ta’m go’i.

Đàng nào cũng là một thi sỹ tiê’ng tăm một thời, bao nhiêu người mơ ươ’c được như ḿnh, chiều hôm nay, ở trên một xa lộ thênh thang, cuả một nươ’c Mỹ giàu co’, h́nh ảnh thùng ḿ go’i sao nh́n thâ’y thảm qua’, xo’t xa qua’…

Sau khi ba thằng lụi đụi đẩy ca’i xe vô sa’t lề đường, cả ba về lại San Jose. Khi tơ’i lại văn pḥng cuả Nam, th́ trời đă tô’i, Nhiên ngại ngùng bươ’c xuô’ng xe, tôi cũng không biê’t tại sao, th́ nh́n vô trong khu building mơ’i thầ’y là đêm hôm đo’, co’ một nho’m người đang tập hát ǵ đo’, Nhiên co’ vẻ ngại khi vô nhà sẽ phải chạm mặt vơ’i những người nàỵ

Trong những lu’c ngồi no’i chuyện vơ’i Nhiên, để y’ dù là đang no’i chuyện với người ngồi ngay trước mặt, Nhiên như đang nghĩ về mội cơi xa xôi nào đo’, cặp mă‘t lu’c nào cũng đăm chiêu, đờ đẫn, như mâ’t thần..

Một điểm đặc biệt nưă là Nhiên co’ nụ cười mỉm râ’t dễ thương, co’ lu’c như cười bâ’t cần đời, như khinh bỉ ca’i ǵ đo’ ….

Một thời gian ngă‘n sau th́ nghe nói TQNam quyên go’p anh em một sô’ tiền để tiễn Nhiên về lại nam Cali .

 

Khúc Buồn T́nh

1.

Người từ trăm năm
về ngang sông rộng
ta ngoắc ṃn tay
... trùng trùng gió lộng
 

(thà như giọt mưa
vỡ trên tượng đá
thà như giọt mưa
khô trên tượng đá
có c̣n hơn không
mưa ôm tượng đá)

người từ trăm năm
về khơi t́nh động
ta chạy ṿng ṿng
ta chạy ṃn chân
nào hay đời cạn!
 

(thà như giọt mưa
vỡ trên tượng đá
thà như giọt mưa
khô trên tượng đá
có c̣n hơn không
mưa ôm tượng đá)

người từ trăm năm
về như dao nhọn
ngọt ngào vết đâm
ta chết âm thầm
máu chưa kịp đổ
(thà như giọt mưa
vỡ trên tượng đá
thà như giọt mưa
khô trên tượng đá
có c̣n hơn không
mưa ôm tượng đá)

2.

thà như giọt mưa
gieo xuống mặt người
vỡ tan vỡ tan
nào ta ân hận
bởi c̣n kịp nghe
nhịp run vồi vội
trên ngọn lông măng
(người từ trăm năm
v́ ta, phải khổ!)

(1970)

Ma Sœur
đưa em về dưới mưa
nói năng chi cũng thừa
phất phơ đời sương gió
hồn ḿnh gần nhau chưa?

tay ta từng ngón tay
vuốt lưng em tóc dài
những trưa ngồi quán vắng
chia nhau t́nh-phôi-thai
xa nhau mà không hay

(hỡi em cười vô tội
đeo thánh giá huy hoàng
hỡi ta nhiều sám hối
tính nết vẫn hoang đàng!)

em hiền như "ma sœur"
vết thương ta bốn mùa
trái tim ta làm mủ
"ma sœur" này "ma sœur"!
có dịu dàng ánh mắt?
có êm đềm cánh môi?
ru ta -- người bệnh hoạn
ru ta suốt cuộc đời

(cuộc đời tên vô đạo
vết thương hành liệt tim!)

đưa em về dưới mưa
xe lăn đều lên dốc
chở t́nh nhau mệt nhọc!
đưa em về dưới mưa
áo dài sầu hai vạt
khi chấm bùn lưa thưa...

đưa em về dưới mưa
hỡi em c̣n nít nhỏ
chuyện t́nh nào không xưa?

vai em tṛn dưới mưa
ướt bao nhiêu cũng vừa
cũng chưa hơn t́nh rụng
thấm linh hồn "ma sœur"...

(1971)


Hai năm t́nh lận đận

1.
hai năm t́nh lận đận
hai đứa cùng xanh xao
mùa đông, hai đứa lạnh
hơi thở dài như nhau (?)

hai năm t́nh lận đận
hai đứa cùng hư hao
(em không c̣n thắt bính
nuôi dưỡng thời ngây thơ
anh không c̣n luưnh quưnh
giữa sân trường trao thư!)

hai năm t́nh lận đận
hai đứa đành xa nhau
em vẫn c̣n mắt biếc
anh vẫn c̣n nôn nao
ngoài đường em bước chậm
trong quán chiều anh ngóng cổ cao...

2.
em bây giờ, có lẽ
toan tính chuyện lọc lừa
anh bây giờ, có lẽ
xin làm người-t́nh-thua
chuông nhà thờ đổ mệt
tượng Chúa gầy hơn xưa
Chúa bây giờ, có lẽ
rơi xuống trần gian, mưa

(dù sao th́ Chúa cũng
một thời làm trai tơ
dù sao th́ Chúa cũng
là đàn ông... dại khờ!)

anh bây giờ, có lẽ
thiết tha hơn tín đồ
nguyện làm cây thánh giá
trên chót đỉnh nhà thờ
cô đơn nh́n bụi bặm
làm phân bón rêu xanh

(dù sao cây thánh giá
cũng được người nhân danh!)

3.
hai năm t́nh lận đận
em đă già hơn xưa!...

(1972)