Một Thoáng DaLat

THƠ KIỀU SINH
.............................................. .............. Lãng đãng mây bay sương giăng đầu núi Má ửng hồng e ấp đến là duyên Như làn sương em nhẹ tiếng môi mềm Đà Lạt dể cao nguyên tràn nôi mộng..... Thơ em viết lòng anh về " Cuơng thổ " Cuả "Hoàng triều " mơ đất núi non xưa Mà ngày qua một thuả dấu chẳng mờ Từng con dốc ngựa xe thồ lưu luyến Anh như thể trầm mình trong khói toả Thủy tạ chiều huơng đọng giọt ly nâu Sánh huơng cau ...tình tứ thẹn buớc cầu Cô gái để hồng son môi má thẵm . Từng tiếng ngân .. chuông hồi về lanh lảnh Ngă ba Chuà âm vọng để bình yên Từng đóa Lan khoe mình trong sắc nắng Lộng huơng trời thơm ngát đất tình yêu . Thành phố nhớ .. quanh co đă về lại Những con đuờng be bé khắp quả xu Từng bàn tay chăm ḷuống xanh luống cải ... Giản dị đời ...Em gái xứ mầu suơng .. Bao năm rồi ..Đà lạt những nhớ thuơng Dốc Thi Sách còn giăng mờ khói phủ .. Còn tiếng MẠ lom khom tình mẫu tử Ban mai trời khoai nuớng lửa tình vuơng .. Lâu lắm rồi chưa về thăm đất lạnh Mà hơi nồng ..tình nghiă chẳng như suơng Nhớ ṿòng tay Mạ mở đón bên đuờng Còn vang tiếng thuơng con tù bất hạnh . Ôi thuơng sao con nguời nơi Đà Lạt Không máu cùng nhưng tiếng MẠ vấn vuơng Nay trong thơ ..ân ấy ..đă như duờng Ngàn tiếng vút ...đồi thông đời ghi khắc .. ....Một chút để nhớ và dâng về MẠ ..Nguời mẹ thứ hai cuả con .... Quê huơng thứ 3 Trên đỉnh cao chân trời vuơn bát ngát , Tiếng thông vi vu rừng tím lạnh một mầu , Ai đem chiều để nắng ngập lũng sâu , Ta dừng chân nghe tâm tình mở lớn . .... Suơng đọng mimosa mở buớc Áo xanh sắc núi ..Đà lạt suơng mù Lủa than hừng hong đốt chiều thu , Giữa con nguời ...con nguời .. nghĩ về nhau đủ ấm .. ... Thấy gì không em ?chiều Thủy Tạ làn hơi trắng suơng mờ Tiếng nghẹn hai bờ Lứa tuổi xa xưa Thung lũng tình yêu tuổi hai muơi trang sức bằng ánh mây hồng Bỗng .. vang lời nức nở buồn nghe Hồ Than Thở những linh hồn nguời hóa đá tìm nhau ... ... Ai đã từng qua .. Ai đã từng đến những buổi chiều đẹp mộng hoàng hoa , Em nụ cuời ngây má hồng hây hây theo ngã ba ..tiếng chuông chuà lảnh lót réo gọi thơm trầm ,thơm hoa .. Mùi Ngọc Lan quyện trong gió chân chất như huơng núi rừng Thơm cả con đuờng dẫn về Từ Phan đình Phùng đổ dốc mờ ảo hơi suơng . ... Bao năm qua xa cách một con đuờng Nghe về Đà Lạt đêm ngàn Rực rỡ Nghe Preine thác suối đổ đèo Từ Đức Trọng em về oằn vai gánh , bánh trưng xanh dầm nuớc mắm , Những vị đời chưa nhạt ngã vành môi . ... Chợ đêm gọi những cô gái dậy thì Xu ,cải khoai cà rốt tấp nập về Từ muôn phuơng mờ ảo bóng đèn đuờng Hoà bình chợ vang những mảnh đời lảnh lót .. Đầu thôn Tiếng Mẹ còn nhắc nhở ... Nên hiền hoà Em hai mảnh quần đay Áo len thô mà mắt vẫn sáng ngời Ngậm ngùi tôi tự hỏi Em từ truông qua bản nhỏ Quen cuộc sống trong rừng Tiếng Khèn nào vọng theo ..? .... Những ban mai hoa nắng nở trên đầu Dốc THi Sách hoa vàng muôn cánh nở Chuông Con Gà Giáo đuờng vưà báo mở Hừng đông trời ..nghi ngút khói làn hơi .. Khói dậy cay nghe đuờng về xứ Quảng Suởi bàn tay dạ ấm ..ngậy tô mì . ... Cả trời đất Đà Lạt là huơng thi Vùng đất hẹp mà con nguời nhẫn nại Đến mà xem các anh ,các chị Sớm nắng chiều mây đồi núi đất lành và Em nữa có bao giờ đêm du Trên vách đá lửng lơ những mây mù trong mây ảo chỉ cần xa năm ba thuớc .. thấp thoáng nguời ta sống tựa như mơ . ... Mai ta lại Cao nguyên ..đuờng quốc lộ Nghe xuyên sơn vui chuyến bộ hành .. Qua nuớc non đất nhớ vô cùng Buổi lên đuờng Từ biệt Mạ hôn em .. Mà đêm nằm còn thao thức .............................. __________________ k.sinh		Một Thoáng DaLat Giờ, tuy đã xa ĐaLat nhưng trong tôi vẫn cứ như ngày nào, hễ cứ tới thăm, hay lang thang tới bất cứ chỗ nào , góc bụi nào mà thấy có những đoá hoa nho nhỏ đang nở rô trên triền nuí , suờn đồi hay ở ghềnh nuớc, cứy như rằng ĐàLat lai một thoáng trong tôị. Cứ sáng tinh suơng thức dậy sớm và nếu ban là môt nguời ham hoat dông và có chút it' hang hái muốn hoat dông buổi sáng, xin mời ban hãy thức cùng với nguời dân DaLat, cứ khoảng 4.30Am là những chàng trai , thanh nữ hoặc môt số cụ tuy tuổi cũng dã cao nhưng vẫn chay bộ dều dặn vào những buổi sáng tinh suơng , trong cái không khítrong vắt cuả thành phố cao nguyên nàỵ Bạn cứ môt minh môt bóng mà chay, ngai ư ? Sơ rằng không có ai chay cùng ban chăng? Cứ tung cánh cửa và chỉ dăm ba phút là ban sẽ nghe tiếng chay bộ cuả các chàng trai , cuả những cô gaí , họ chay theo từng dôi môt,ngang qua duờng Võ Tánh xưa, xuống duờng Hàm Nghi cũ là ban dã có mặt tai trung tâm Hoà Bình. Những tiếng xe về sáng dã hoat dông và chay nhanh dể dón những khách di sớm về SaiGòn, thoang thoang trong ca;i huơng vị ban mai tinh suơng ấy , ban sẽ duợc dip nhìn thấy những gánh rau sớm duợc những nguời làm vuờn gánh hàng hay chở hàng ra từ sớm. Từ trung tâm Hoà Bình cứ chạy thả bô doc theo duờng Lê Dai Hành , chỉ dăm ba phút sẽ gặp cầu Ông Đạo, Mặt Hồ Xuân Huơng trong suơng sớm , hơi suơng từ mặt hồ thoảng lên cao , bên phải là nóc nhà thờ con Gà và nếu như nhìn xa thêm môt chút bên tay trái là nhà Thuỷ Tạ Thuỷ Ta luôn có cái nét cố hữu là trầm tĩnh cuả nó , nôỉ bật trên mặt suơng . Chung quanh Hồ những cây mai Anh Dào duơc trồng doc theo , xen lẫn là những hàng thông cao ,thân thẳng dứng và xanh rì . Thuỷ Ta cũng là nơi mà du khách khi ghé thăm DaLat thuờng hay ghé dể nhâm nhi môt tách cà phê ,hay chup hình lưu niêm. Có lẽ vì khi chup hình nơi dây cũng là nét dôc dáo , vì rằng dối diên bên Nhà Hàng Thuỷ Ta, bạn sẽ ghi nhân duơc Dồi Cù cuả Dà Lat, và ban có thể chup bất cứ từ góc dộ nàọ Từ Hô Thuỷ Tạ, cứ chay tiếp làqua bên kia cuả sân vân dông, nếu rẽ tay phải ban sẽ duơc nhìn thấy trung tâm nguyên tử lực, chay môt chut' là ban dã dang truớc mặt vuờn hoa Thanh Phố( Vuờn Hoa Bích Câu ), trong dây rất nhiều loai hoa quý cũng hnư là duợc lai giống thêm môt số hoa từ nuớc ngoàị. Ở cuối con duờng , ngay từ xa là nhà Huớng Dao (ngày xưa duợc sơn màu Xanh) từdây ban có thểnhìn thấy nhà hàng Thanh Thuy(Tên ngày xưa cũng thế) dối diên Thanh Thuỷ là nhà Tổng Giám Muc cuả dia phân DaLat . Rẽ về bên phải , ban dang trở về lai con duơng Võ Tánh , nguơc lai chân dốc thoai thoải ban sẽ thấy nhà dong Donbosco, thế là ban dã kết thúc môt vòng chay bô buổi sáng tinh suơng ở DaLat. Da Lat là nơi khách tham quan thuờng hay lên thăm trong những dip nghỉ mát , thăm ban bè , bà con hay muốn dổi gió, hoặc ký những thuơng vụ giao dich, nơi dây cũng là dất cuả Hoàng Triều Cuơng Thổ . Dà Lat duợc thiên nhiên ban tăng cho ưu thế ở trên cao hơn mưc nuớc biển 1500 met' cho nên khí hâu quanh năm ôn hoà vàmát mẻ . Noí về ẩm thực , có lẽ xin mời các ban theo chân chúng tôi vào buổi sáng , nếu ban thích thuởng thức huơng vị Phở, doc theo duờng Hàm Nghi ban có thể ghé những quán Phở Bằng, Phở Tùng, nếu ban thích huơng vị Mì Quảng , ghé sang tay trái , sau lưng khu HoàBình. Cứ ghé tới , và ngồi xuống ban sẽ duợc thuởng thức huơng vi thật tuyệt vời cuả món mì quảng này..Những sợi mì quảng vàng uơm ,mềm mại với nồi nuớc dùng ,xuơng heo duợc ninh nhừ từ ngày hôm qua , cùng xu xu ,tôm khô ,thịt ba chỉ thái mong? ,ruốc cuả huế Một loai mắm ruốc Huế) công thêm chút dậu phông rang duợc bóc vỏ,khi ăn sẽ cảm nhân duợc caí thơm ngon cuả miếng thịt, huơng vị ngọt ngào cuả nuớc lèo ,công thêm vi beo béo cuả dậu phông, làm tan caí cảm giác mêt nhọc cuả buổi sớm maị. Bạn thích ăn Bánh canh ử Xin mời ban ghé qua khu Xuân An , ngang qua nha thơ con gà và ghé tay phải, thoai thoải xuống con dốc Xuân An , ban sẽnếm duơc huơng vị ngòn ngot cuả nuớc lèo , những sơi bánh trắng tinh duợc thái rất tinh tuơm , những miếng chả cá chiên thơm ngon , thêm một chút ít hành , màu xanh cuả Ngò , màu dỏ cuả ớt , huơng thơm cuả chả khiến chưa ăn mà khách dã thấy như no rồị, mà có lẽ chủ nhà hang dã dặt mua trưc tiếp từ các chủ vưạcá từ Phan Rang, Phan Thiết. Ban thích ăn chaó Vit ử Cứ ghé xuống duờng Tăng Bạt Hổ, từ trên dốc dổ xuống chừng trăm mét, nhìn tay phải là Tiêm Cháo Vịt dặc sản. Cứ bình dân và keó chiếc ghế con , ban sẽ như haò n hập với thực khách ở dâỵ Nồi cháo như bốc khói, sôi sùng sục , tiếng chặt nhip nhàng cuả chủ quán , muì thơm của nồi cháo khiến khách chưa ăn dã doí bu.ng. Quán thuờng mở hàng từlúc trưa và dến chiều là sạch nhẵn không hiểu vì tay nghề cao hay nu cuời thân thiên cuả chủ quán mà mỗi ngày khách mỗi dông, từ khi chỉ môt nôi mà giờ dây dã hai nồi ngút khóị. Từ trên tiêm cháo vịt, nếu ban muốn thay dổi thực dơn, ăn bánh khọt(Môt loai bánh ,gao ngâm truớc ,sau dó xay thành bôt),duợc dổ vào trong những cái khuôn bằng dất nung. Những cặp bánh thơm duợc phết lên môt lớp hành duợc xào qua dầu ,khi vưà dổ bôt vao khuôn, chủ vừa dổ thêm môt ít trứng vịt , do khách yêu cầu. Ngồi cạnh chiếc lò ấm cù'ng vào những ngày lanh giá, khách có caí cảm giác ấm cúng như dang ngồi trong nhà, Tiêm bán cũng khá là chạy ,vì mở cửa từ trưa nhưng dến 7Pm là dã hết. Có lẽ một trong những món ẩm thực cuả nguời Hoa , mà nguời miền Nam hay quen gọi là ( Mì tục tắc, do nguời bán hay dùng hai thanh tre dể gõ vào nhaụ) , giả sử như ban dang dứng ở ngay tai Hoà Bình , thả bô doc theo dầu duờng Duy tân chừng 100 mét, rẽ tay trái gần truờng Doàn Thi Diểm (Khách san Thuỷ Tiên ), có bán Mì Hoành Thánh rất ngon và rẻ, chủ cửa hiêu là do mấy chi em nguời Hoa , ngồi trong cửa tiêm , nhìn dôi tay thoăn thoắt , thái những miếng thịt xá xiú ,nồi nuớc lèo sôi ,công thêm những viên xá xiú duơc boc trong lớp bột mì duơc cán mỏng dính, chủ dủ dể bọc nhân thịt, hành huơng , môc nhĩ và it' nấm huơng, mặt trên cuả tô mì duơc trang trí thêm những cọng hành hẹ, mau xanh cuả lá hẹ , màu dỏ cuả lát thịt xá xiú, xen lẫn huơng vị dặc biệt cuả nguời chuyên nấu mì hoành .thánh , sẽ làm cho các bạn như quên hến những mệt nhoc, còn như bạn thích diểm tâm bằng bánh bao ư ? Ghé ngay xuống duờng Phan Dinh Phùng, nhìn xeó ngang khách san MiMosa là hang ông Tàu , chuyên môn dặc trị loai bánh bao cũng như Hũ Tiếu xuơng, chủ tiêm là do các con trai cuả ông Tàu Cao , còn chính ông Tàu Cao thì lai mở riêng ra môt tiêm nằm ở dầu duờng Hàm Nghi, với những món ăn tuơng tư. Nghe nguời ta noí rằng , Hũ Thiếu Mì mần Thánh cuả con ông lai ngon hơn cuả Ông ,t hế mới biết là trong ẩm thực , khách hàng thuờng là những vị khách nhân xet' thật tinh tế nhất. Còn Bún Bò DaLat , ban hãy ghé ấp Ánh Sáng. Doc theo con duờng từ trên HoàBình di xuống duờng Lê Dại Hành , cuối chân dốc ghé tay phải và di doc vào con duờng nhỏ, nơi dây xưa là khu vưc trồng rau , phần dông những dân cư ở dây là những nguời không ít thì nhiều , dều có chút gốc Huếcho nên khi dang ở Da Lat ,nếu ban muốn di ăn tô Bún Bò,hãy noí là Bún Bò Huế là nguời dân dia phuơng hiểu ngaỵ. Nếu như ban dư giả chút tiền , nào mời ban cùng ghé nhà Hàng Haỉ Sơn,ngay dầu chợ, nhà Hàng Thanh Thế duờng Phan Dinh Phùng( Mimosa cũ), hoặc nhà hang Cẩm Dô , rất là nhiều nhưng cũng tuỳ theo sự cảm nhân cuả du khách và khách dia phuơng. Sau khi ẩm thực ,có lẽ giờmời ban ghéthăm và thuởng thức huơng vi cà phê cuả thành phô" cao nguyên nàỵ Có lẽ quán cà phê nổi tiếng và lâu dời nhất cuả thành phố này là tiêm CàPhê Tùng , nằm trên duơng Hàm Nghi ( Môt trong những truc lộ chính cuả DaLat), và quán dể cung cấp cà phê dã duơc chế biến là tiệm cà phê Chồn nằm dầu duơng Duy Tân. Vì nằm trong trung tâm cuả DàLat cho nên Caphê Tùng thuờng là nơi ghé chân cuả các Văn Nghê sỹ ,các tri thức trẻ , các chàng trai sinh viên sau giờ hoc và cũng vì huơng vi dâm dà cuả càphê , những bản nhac trữ tinh` duơc chon loc kỹ theo giới sành âm nhac ưa chuông , hoặc dôi khi ban có thể yêu cầu cô chủ quán dể nghe những bản nahc trữ tình lãng man cuả Pháp ngày xa xưa như ,Tous les garcons, Main dans la main,bang bang...vừa nghe nhac và vừa nhìn qua khung cửa kính trong vắt ,vừa nhâm nhi tách cà phê ,vưà duơc nhìn ngắm các cô thiếu nữ Dà Lat hiền hoà trong chiếc aó len dồng phục, vừa cảm nhân duợc nét sinh hoạt cuả thành phố mến yêu nàỵ. Về dêm sinh hoat nguơi DaLat có vẻ như trầm lắng so với những thanh phố khác như Sai Gòn ,DaNẵng . Thuờng thì sau 9 Pm , duơng xá bắt dầu thưa thớt nguơi di chơi ,c ó chăng chỉ là khách du lich. Nhưng bù lai , vào những ngày lễ hôi,hoặc ngay tết. Hèkhách du lich duờng như dã tràn ngập ra duơng xá, lúc ấy vât giá hơi lên cao và cuôc sống trầm lăng cuả con nguời Dalat hình như cũng thau dổi chút nhiều theo cảm nhân cuả khách di chơị. Da lat duơng như không ít thì nhiều cũng dể lai những ấn tuợng tốt với du khách , tuỳ theo cảm nhân cuả nguời du li.ch.Thế nhưng không thể nào phủ nhân duợc Da Lat là nơi nghỉ mat' thật lý tuởng ,những dồi thông cao ngất , những cây thông vững trãi thẳng tắp doc theo con duơng, những hàng cây MiMosa hoa vàng rực rỡ , chen lẫn với những hàng bông Anh Dào nở tuơi thắm doc theo ven hồ, những buị hoa Dã Quỳ tuy rất dân dã,hiền như nguời dân DLat , cần cù chăm chỉ và chiu khó , chắt chiụXe xuống dần Prenn và Hình ảnh cái thành phố hiền hoà nay , duờng như dã dể lai nhiều trong tôi nhữngh cảm nhân tốt về con nguời cũng như caí thành phố nhỏ bé này...Xin cảm ơn thành phố có em...xin cảm ơn môt mài toc dài..Tôi xa DaLat dây..ơi nguời em nhỏ bé....... . Sanjose 9/23/06 Lê Bình Định