Thầy Nguyễn Khuê trong Buổi Hội Ngộ và Tri Ân Thầy Cô
Các tác phẩm của Thầy Nguyễn Khuê, cựu GS Việt Văn QGNT:
Tâm trạng Tương An quận vương qua thi ca của ông (1970) Nghị luận văn chương (1972) Tự học Hán văn (1973, tái bản 1995) Chân dung Hồ Biểu Chánh (1974, tái bản 1998) Gia Định qua thơ văn xưa (1987) Những vấn đề cơ bản của chữ Nôm (1987) Từ điển Hán - Việt (1991) Nguyễn Bỉnh Khiêm qua Bạch Vân am thi tập (1997) Hương Trời Xa Bay (Thơ, 1998)* Nguyễn Trăi toàn tập tân biên (Soạn chung, 1999 và 2000) Cơi Trăm Năm (Thơ, 2002)** Ba mươi năm cầm bút (2004) Sơ lược và ảnh hưởng của Chư tổ Thiền Thái Tông (2005) Trăm Năm Là Cuộc Lăng Du (Thơ, 2005)***
*Biết đời như mây bay Sao măi nhặt cho đầy Ra đời hai tay trắng, Ĺa đời trắng hai taỵ
**Mây bay nước chảy hững hờ, Đá ṃn rêu bám bên bờ thời gian. Trăm năm là cơi hợp tan, Chuyện đời dâu biển phiếm bàn mà chơi.
***Đời muôn màu muôn vẻ, Nhiều điều chưa nói ra Ai người sau tri kỷ, Xin nói tiếp thay ta.
Tài liệu trên đây do Thầy Nguyễn Văn Xiêm, cựu GS Anh Văn QGNT và ĐHVK Saigon, gữi đến. Bán Tự Vi Sư Làm như điềm báo trước có ngày
ḿnh sẽ đi Taiwan học, Học xong trung học, giữa năm 1974 trong thời gian chờ đợi Thưa thày, tiếng Hoa ngày xưa học được nay con đă trả lại Tàụ
Hồi hươngngẫu thư
Hạ Tri Chương
Thiếu tiểu ly gia, lăo đại
hồi,
Hương âm vô cảI, mấn mao
thôi.
Nhi đồng tương kiến bất
tương thức,
Tiếu vấn: “Khách tùng hà xứ
lai ?”
Nguyễn Khuê dịch:
Ngẫu nhiên viết khi về làng
Thuở nhỏ ra đi, trở lại
già,
Giọng quê chẳng đổi, tóc
sương pha.
Trẻ con trông thấy không
quen biết,
Cười hỏi: “Khách người ở
chốn xa ?”
Lương Châu từ
Vương
Hàn
Bồ đào mỹ tửu dạ quang bôi,
Dục ẩm, tỳ bà mă thượng
thôi.
Túy ngọa sa trường quân mạc
tiếu,
Cổ lai chinh chiến kỷ nhân
hồi ?
Nguyễn Khuê dịch
Bài hát Lương Châu
Rượu bồ đào, chén dạ
quang,
Chưa vơi, trên ngựa
tiếng đàn giục đi.
Say nằm băi cát cười
chi,
Xưa nay chinh chiến mấy
khi trở về.
Dạ tứ
Lư
Bạch
Sáng tiền minh nguyệt quang,
Nghi thị địa thượng sương.
Cử đầu vọng minh nguyệt,
Đê đầu tư cố hương.
Nguyễn Khuê dịch:
Tưởng nghĩ trong đêm
Ánh trăng chiếu trước
giường,
Ngỡ mặt đất mờ sương.
Ngẩng đầu nh́n trăng
sáng,
Cúi đầu nhớ cố hương.
(Ba bài trên trích từ Hán Văn
Tân Khoá Bản của Nguyễn Khuê) Một Chiều Tháng Ba với Thầy Nguyễn Khuê
Tôi học Hán văn với Thầy Nguyễn Khuê khoảng một năm, từ đầu
"Các em biết không, Ban mê thuột đang bị uy hiếp ... Rồi nào
ai biết được những ǵ kế tiếp." |
(thơ Mừng bạn - tác giả GS Phạm Nghệ)
GS Nguyễn Sơn (dạy Toán)
Đường thẳng song song khó gặp nhau
Bao năm xa cách nỗi niềm đau
Vậy mà vẫn chống theo chiều gió
Có gian nan mới biết vàng thau
GS Lư Công Chuẩn (dạy Anh văn)
Dạy dỗ ba câu oẳn tù t́
Mặc đàn cho suả lữ hành đi
Ai mà biết được đời thế nhỉ
Thế rồi nay đă sờ vân ty
GS Nguyễn Khuê (dạy Việt văn)
Văn chương bốn bồ chữ thánh hiền
Đổi đời sao lắm nỗi đảo điên
Đêm nằm có thấy ḿnh hoá bướm
Mộng như Trang Tử ấy là tiên
(thơ Mừng bạn - tác giả GS Phạm Nghệ)
Thầy Nguyễn Khuê
Chao cac ban ,
Chieu nay : Thay Chương, Hồ . Dạo, Chuẩn, Hồng Quang Anh , Sơn, Long , Tô , Cô Thuỷ Tien , Hoc sinh co Nhi , Hoa , Huyến ..den tham thay , Mac du suc khoe rat yeu ,nhung thay rat cam dong va khoc khi Dong nghiep va Hoc tro cũ dến tham .
|
Kính Thầy em dâng Thầy những vần thơ một nỗi ḷong và cả những giọt nuớc mắt cuả
thằng Học tṛo phá phách khi xưa
Hy vọng Thầy đọc được và trên vành môi khô héo Thầy co`n 1 nụ cuời
Tiếng trầm trong khấn nguyện .
Hôm nay vừa nhận thư từ quê mẹ
Tin ..nỗi buồn trời để những mưa bay
Trên giuờng bệnh ..thở hơi Thầy chắc mệt ?
Em - dáng thầy vẫn vẳng tiếng trầm thơ
Xưa con nhớ có lần thầy cất giảng
" Danh giá ai bă`ng Mẹ mốc đuờng xa
Hồng nhan ấy đem bôi lấm xoá nhà " (1)
Cuời khúc khích em buông câu diễu cợt .
Tiết hôm ấy h́nh như Thầy buồn lắm
Mắt xa nh́n dáng để những trầm ngâm
Ngày hôm sau b́nh giải sảng thanh âm
Nghiă "Mạo ngoại " và "Tâm trung " kiên thủ .
Em rời truờng mang theo bài " Mẹ mốc "
Hiểu đời và vỡ nhẽ cái đẹp trong ,
Mầu bảng đen phấn trắng tấm ḷng mang
Đă hiến cả huơng xuân đời tận tuỵ .
Ba muơi năm giong đời bao trôi nổi
Khói lửa mù chưa câu hỏi kính thăm
Một đời qua tuổi dại tiếng ăn năn
Ngàn lần muốn bên thầy câu "Tạ lỗi ".
Ngày bắt lạị bùi ngùi màn ảnh nhỏ
Các Em vừa làm buổi lễ tri ân
Thầy và cô mưa nắng quá sương trần
Em chợt xé buồng tim nghe chấu cắn ,
Ba muơi năm tóc mầu em sợi mọc
Cũng dạn dầy đời trăi mấy mùa suơng
Cũng bao nhục nỗi loang vết tim thuơng
C̣n tiếng ấm : " Mạo ngoại ...như mỹ ngọc "
Ba muơi năm gio`ng đời trôi tất tả
Thầy âm thầm bên chen chúc lợi danh
Vẫn vần ngâm " Phong nguyệt mới vui sao "
Đời măi : " Quá giá văng nhi bất thuyết " (2)
Ôi ! Vần thơ không bao giờ em kể xiết
Nỗi buồn mà như Huế để gịng Huơng
Để trăng nghiêng ngă bóng toả Nội thành
Muà lũ đến dâng tràn bờ Đập Đá
Ba muơi năm gom ḷng trong thơ nhỏ
Khẩn xin Trời ..Ơn sũng ..Thầy sẽ qua
Tách trà huơng câu vẳng tiếng lại tràn
Cổ kim sánh tưạ bàn cờ thong buớc
Ba muơi năm nỗi lo`ng em xin để
Về quê huơng nơi ấy tạnh mưa bay
Về Thầy thuơng tất cả những điều may
Thơ em thở tiếng trầm trong khấn nguyện .
...
Ba muơi năm long em lên quyền quyện
Vẫn mong chiều .. một buổi lại nghe thơ
Vẫn mong sao dù chỉ để trong mơ
Đôi song buớc thú yên hà bao chuyện .
Vậy Thầy nhé hứa cùng em Thầy nhé
Lời đơn sơ Em chưa kể hết niềm mong
Lời đơn sơ Thầy nhận tấm ḷng trong
Câu khâ'n nguyện nghe b́nh minh đă hé
..............................
(1) Mạo ngoại bất cầu như mỹ ngọc
Tâm trung thuờng thủ tưa kiên kim
Mẹ mốc : Nguyễn Khuyến
(2) Thoàt vo`ng danh lợi : Nguyễn công Trứ
................................................................................................
Montreal 19march 06
Kính thầy
Công Lư Kiều ..71
Có hai GS/QGNT đă tững dạy tại
Đại Học Văn Khoa Saigon. -
Dó là Thầy Trần Bích Lan và Thầy Nguyễn Khuệ Thầy
Nguyễn Khuê là một người tinh thông Hán Văn, rất
nghiêm túc trong phong cách và cuộc sống. T́nh cờ tôi
và Thầy ở chung trại Hàm Tân Z 30D. Tôi lên rừng
trước, c̣n Thầy được chuyển từ trại Hốc Môn về.
Bấy giờ tôi trong toán xây dựng c̣n Thầy trong đội
nông nghiệp trồng khoai sắn và đôi khi có trồng lúạ
Trong trại cấm "quan hệ" nghĩa là nói chuyện với nhau
từ đội này sang đội khác, nhà này sang nhà khác, và
những anh trong các đội cựu sĩ quan rất tôn trọng kỷ
luật, có lẽ nghĩ rằng nhờ thế sẽ được sớm tha về!
Đội Trưởng đội của Thầy Khuê là một cựu Đại Úy
Quân Cảnh. Tôi có lần t́m cách nói chuyện với vài anh
trong đội này, nhưng họ chỉ trả lời xă giao, có lẽ
cũng ngại không biết tôi là thành phần nàọ Sau đó tôi
chuyển trại khác, không biết Thầy được về từ khi
nào, Riêng tôi măi đến 88 mới trở lại Sai gon, rồi
lại bị cuốn vào ṿng cơm áo để sinh tồn, ba ch́m bảy
nổị
Gần Tết năm 69 Kỷ Dậu, tôi gửi bài Sớ Táo Quân cho
báo QGNT biết chắc là sẽ được đăng, không phải v́
tôi là TB/HTBC, mà biết v́ bài sớ của tôi lạ, làm theo
thể phú hạn vận. Thầy Nguyễn Khuê là Cố Vấn cho Ban
Báo Chí năm này đă chọn bài như tôi nghĩ. Bài sớ
mở đầu như sau:
Trời ơi là Trời, xét dùm chuyện bếp!
Lắm chuyện điên đầu, mệt gần muốn chết!
Nhớ năm qua:
Chức Táo chủ trời ban, Nghiă Tử Đường xét việc.
và kết bằng câu:
Mong cho hưu trí về vuờn, Xin cắt dùm dây oan nghiệt
(Đúng là cầu được ước thấy)
Trước khi rời Việt Nam, thỉnh thoảng tôi có gặp Thầy
Khuê quần áo luôn chỉnh tề trên chiếc Honda Dame màu
xanh lá ở khu Tân Định mỗi lúc tôi đi làm về nhà ở
Phú Nhuận. Mấy mươi năm chưa một lần nói chuyện
với Thầỵ Dù tôi không có duyên học với Thầy nhưng
tôi vẫn xem Thầy như một mẫu người tiêu biểu cho
nhà Nho ngày xưa: "bần tiện bất năng di, phú quư bất
năng dâm,
uy vũ bất năng khuất". Nay biết chuyện của Cô,
mới thêm khâm phục cách xử sự với bạn tao khang của
Thầy : "Tao Khang chi thê, bất khả hạ đường."
Xin gửi đến Thầy ḷng tâm phục khẩu phục của một -
đứa học tṛ ngổ ngáo không có duyên may học với Thầy
nhưng lúc nào cũng xem Thầy như là một biểu tượng -
để ḿnh vươn tớị
Xin nguyện cầu ơn Trên ban cho Thầy sức mạnh trí tuệ
để vượt qua những khổ đau thân xác do tuổi tác và
bệnh tật gây rạ
Xin nhờ các bạn đồng môn giúp đỡ việc thăm nom an ủi
Thầy trong lúc nàỵ
pnt/1970